سرولوژی

سرولوژی مطالعه علمی سرم و سایر مایعات بدن است. در عمل سرولوژی معمولا به تشخیص آنتی بادی هایی که در سرم وجود دارند و به طور معمول در پاسخ به عفونت تشکیل می شوند اشاره می‌کند.

از تست‌های سرولوژیکی می توان برای شناسایی عفونت‌های حاد و یا مزمن استفاده کرد و نیز می‌تواند برای کمک به تشخیص بیماری‌های خودایمنی خاص که در آن‌ها آنتی‌بادی مشاهده نمی‌شود مانند هیپوگاماگلوبولینمی استفاده کرد.

دلایل انجام تست های سرولوژی

انجام تست های سرولوژی به تشخیص علت بروز بیماری و هم چنین فعالیت سیستم ایمنی کمک می کند.
آنتی ژن ها، موادی هستند که باعث تحریک پاسخ های ایمنی می شوند. این مواد می توانند از راه دهان و یا زخم های پوستی به بدن راه پیدا کنند. باکتری ها، قارچ ها، ویروس ها و انگل ها از جمله آنتی ژن ها هستند.
سیستم ایمنی با تولید آنتی بادی از بدن در برابر این آنتی ژن ها محافظت می کند. این آنتی بادی ها، ذراتی هستند که با اتصال به آنتی ژن ها مانع فعالیت آن ها می شوند. با انجام آزمایش خون، نوع آنتی بادی، آنتی ژن و هم چنین نوع عفونت نیز مشخص می شود.
در برخی موارد، بدن اشتباها بافت های سالم را بیگانه شناسایی می کند و آنتی بادی های غیر ضروری تولید می کند که چنین شرایطی، منجر به بروز اختلالات اتوایمیون (خود ایمن) خواهد شد. تست های سرولوژی به تشخیص این قبیل آنتی بادی ها و اختلال اتوایمیون کمک می کند.

انواع تست های سرولوژی

جهت انجام تست های سرولوژی، آزمایش خون ساده از بیمار گرفته می شود. از آن جایی که تنوع آنتی بادی ها زیاد است، تست های سرولوژی گوناگونی موجود می باشد. از جمله:
– واکنش های آگلوتیناسیون که میزان اتصال آنتی بادی ها به آنتی ژن های خاص را نشان می دهد
– پرسی پیتاسیون که با سنجش میزان آنتی بادی در مایعات بدن، میزان شباهت آنتی ژن ها را نشان می دهد
– تست وسترن بلات که میزان وجود آنتی بادی ها در خون را با توجه به واکنش آن ها با آنتی ژن هدف نشان می دهد.

نتایج تست های سرولوژی

نتایج نرمال

در صورتی که نتایج این تست طبیعی و نرمال باشد، نشان از آن است که بدن در واکنش به آنتی ژن ها، آنتی بادی تولید می کند. عدم مشاهده آنتی بادی به معنای عدم ابتلا به عفونت می باشد.

نتایج غیر نرمال

وجود آنتی بادی در خون به معنای واکنش سیستم ایمنی به آنتی ژن در پی ابتلا به بیماری و یا عفونت در گذشته می باشد.
وجود آنتی بادی هم چنین می تواند به معنای ایمن بودن بدن در برابر یک و یا چند آنتی ژن باشد. بدین معنا که در صورتی که فرد در آینده در معرض این آنتی ژن قرار بگیرد، به بیماری و یا عفونت مبتلا نخواهد شد.

تست های سرولوژی به تشخیص شرایط و بیماری های مختلف کمک می کنند، از جمله:

– تب مالت که توسط باکتری ایجاد می شود
– آمیبیازیس که توسط انگل ایجاد می شود
– سرخک که توسط ویروس ایجاد می شود
– سرخجه که توسط ویروس ایجاد می شود
– HIV
– سیفلیس
– عفونت های قارچی